Strikt gezien kunnen we de tweede reeks die ik vandaag tegen de Cadfaellat leg, niet beschouwen als een opvolger. Het eerste detectiveverhaal over de Italiaanse bedelmonnik Lapo Mosca verscheen namelijk in precies hetzelfde jaar als het eerste Cadfaelboek; 1977. Toch behandel ik het boek hier, omdat dit de eerste was die ik las nadat ik alle Cadfaeldetectives had gelezen. Bovendien is het een detectivereeks met meer dan twee verhalen, zich afspelend midden veertiende eeuw. Historisch genoeg dus om in aanmerking te komen voor Ogma’s Cadfaelmeetlat.

De boeken over deze Franciscaner monnik werden geschreven door de Nederlandse Helene Nolthenius. Deze schrijfster, die leefde van 1920 tot 2000, was lange tijd bijzonder hoogleraar muziekgeschiedenis aan de universiteit van Utrecht, gespecialiseerd in de muziekgeschiedenis van de Oudheid en de Middeleeuwen. Daarnaast was zij erg gefascineerd door Franciscus van Assisi, over wie zij ook een biografie schreef. Het is dan ook geen toeval dat de hoofdpersoon een muzikale franciscaner monnik is, die bedelend en rondelen zingend door Italië trekt.

Dit is in een notendop ook direct wat mij tegenstaat aan deze reeks. Lapo Mosca is Italiaans, en de boeken zijn doordrenkt van een Middeleeuwse Italiaanse romantiek die mij als rechtgeaarde noorderling tegen de borst stuit. Het is geschreven in een bloemrijke, zangerige schrijfstijl die heel goed bij de tijd en hoofdpersoon past, maar die ik slecht trek. Bovendien voelt het soms wat gedateerd aan. In alle eerlijkheid is dit bij Ellis Peters bij sommige stukjes ook zo, dus dit laatste is niet onvergeeflijk. Behalve noorderling ben ik persoonlijk vooral een anglofiel, en voel me veel meer aangetrokken tot het Engelse platteland van Peters, dan het Toscane van Nolthenius. Dit ligt aan mij (mea culpa in goed Latijn), maar speelt hierdoor een belangrijke rol in de beoordeling. Ik word gewoon niet heel blij van die rondelen en gedichten die de hele tijd terugkomen, en heb weinig met die Lapo met z’n twee madonna’s. Mocht jij nou wel dol zijn op Italië zal dit voor jou vast een minder groot probleem zijn.

De plots zitten op zich ook goed in elkaar, maar voor mijn gevoel wordt er wat lang om de kern heen gedraaid. In een muziekstuk erg mooi en nuttig, maar in een detective minder gewenst, wat mij betreft. De nadruk op alle liedjes voelt bovendien soms als iets te gemaakt, te bedacht.

Is het dan allemaal dikke prut? Nou, dat voelt op zich ook wel weer wat mee. Lapo Mosca, die rondreist en al rondelen schrijvend allerlei moorden oplost, is zeker niet één dimensionaal. Dat geldt voor alle personages; het zijn échte mensen, van vlees en bloed. We leren Lapo goed kennen en kunnen aan het einde ook echt wel sympathie voor hem opbrengen. Alleen dat aanstellerige gekweel… Nou ja, laten we dat maar even negeren. Als je eenmaal in het verhaal zit dan erger je je misschien af en toe, maar je wilt vooral ook weten hoe het afloopt. De verhalen zitten nog niet op het niveau van niet kunnen slapen totdat het boek uit is, maar zeker wel op het niveau van ’s ochtends vroeg graag weer verder te willen lezen. En dat is al best mooi.

Qua historische accuraatheid zit het ook snor, Helene Nolthenius weet door haar achtergrond zo verschrikkelijk veel van deze tijd dat alles lijkt te kloppen. Bovendien beschrijven de boeken misdaden die echt zijn gepleegd. Dat is een leuk detail, en zorgt voor een grotere betrokkenheid bij het lezen.

Dit alles betekent dat ik voor de Lapo Mosca reeks uitkom op de volgende beoordeling:

• Plot: ½ punt
• Schrijfstijl: – 3 punt
• Tempo: 0 punten
• Hoofdpersonen: 2 ½ punten
• Meeslependheid: 1 punt
• Romantisch accent: -3 ½ punt
• Historisch accuraatheid: 4 punt

Totaal: 1 ½ punten. Dit betekent in cijfers dat deze reeks van Helene Nolthenius van mij een 6,5 krijgt, met name te danken aan de meeslependheid en historische accuraatheid. Conclusie: heel hoog scoren deze boeken niet op de Cadfaelmeetlat. Maar op een mooie zonnige dag, pizza en een fijn glas prosecco bij de hand toch nog eens doorlezen? Ach, waarom niet.

Ik las voor deze beoordeling de boeken Geen Been Om Op Te Staan en Als De Wolf De Wolf Eet. De reeks over Lapo Mosco bestaat uit 3 delen.